سرانجام دفاتر کارگزاری خدمات کنسولی سفارت ایران در ملبورن و سیدنی

صدای استرالیا – دفاتر کارگزاری خدمات کنسولی سفارت ایران در شهرهای ملبورن و سیدنی در حالی از مدتی قبل فعالیت خود را آغاز کردند که از همان ابتدا این موضوع با اما و اگرها و شبهاتی روبرو بود و درحالی که بسیاری از هموطنانمان از این اقدام سفارت ایران در استرالیا و سهولت انجام خدمات کنسولی خود خوشحال بودند برخی دیگر نیز به این اقدام با دیده تردید می‌نگریستند. در این گزارش ابتدا گزارشی از وب‌سایت “رویداد ۲۴” با عنوان “رانت و فساد بزرگ سفارت ایران در استرالیا” را می‌خوانیم و سپس اطلاعیه سفارت ایران در استرالیا که به نظر می‌رسد پاسخی به این شبهات باشد را منتشر می‌کنیم.

گزارش وبسایت رویداد ۲۴

وب‌سایت رویداد ۲۴ در روز چهارم بهمن ماه گزارشی با عنوان “رد پای ژن خوب ایرانی در ملبورن/رانت و فساد بزرگ سفارت ایران در استرالیا (اسناد)/ بهرام قاسمی: بررسی می‎کنیم”را منتشر کرد که در ادامه می‌خوانیم:

چندروزی می‌‌شود که یکی از رسانه‌های فارسی زبان که در ملبورن قرار دارد، خبری در خصوص تخلفات رخ داده در کنسولگری ایران در این شهر را منتشر کرده است. شرکتی تحت مدیریت فرزند سفیر استرالیا، که نه تنها آغاز فعالیت آن با رانت و عملا غیرقانونی بوده است، بلکه این شرکت در اقدامی بی سابقه، اقدام به دریافت مبالغی خارج از عرف از مراجعه کنندگان کرده است.

دامنه فساد و رانت دیگر محدود به دایره مرزهای جغرافیایی کشور نیست. فساد و رانت مرزهای کشور را درنوردیده و به سفارتخانه‎های ایران رسیده است؛ از جمله در سفارت ایران در استرالیا؛ جایی که پسر سفیر با استفاده از رانت ویژه، مجوز تاسیس دفتر  کارگزاری خدمات کنسولی در شهر ملبورن را دریافت می‎کند و اکنون خدماتی بیش از تعرفه‎های تعیین شده ارایه می‎دهد.

مدتی است صدای اعتراض ایرانیان مقیم استرالیا به ویژه شهر ملبورن از ارایه خدمات کنسولی سفارت ایران در این شهر بلند شده است؛ صدایی که البته احتمالا به دلیل مسافت زیاد این شهر تا تهران! تاکنون شنیده نشده است.

اعتراض ایرانیان مقیم شهر ملبورن نسبت به تخلفات شرکت کارگزاری ارایه خدمات کنسولی در این شهر است. شرکتی که تحت مدیریت فرزند سفیر ایران در استرالیا مجوز فعالیت گرفته است که نه تنها آغاز فعالیت آن با رانت و عملا غیرقانونی بوده، بلکه این شرکت در رفتاری عجیب و  بی‎سابقه، اقدام به دریافت مبالغی بیش از تعرفه های تعیین شده می کند.

ملبورن با حدود ۴ میلیون نفر جمعیت، پایتخت ایالت ویکتوریا، اولین پایتخت کشور استرالیا قبل از شهر کانبرا و مهمترین شهر فرهنگی این کشور است. ملبورن به لحاظ جمعیت دومین شهر کشور پهناور استرالیا است و همانند سایر شهرها و کشورهای دنیا، ایرانیان مهاجر زیادی را در خود جای داده است. طبق آمارهای منتشر شده، استرالیا پنجمین مقصد ایرانیان برای مهاجرت است و شهر ملبورن نیز یکی از محبوب‎ترین مقاصد مهاجرت برای ایرانیان محسوب می‎شود.

با این حال تا سال‎های گذشته ایرانیان مقیم در این شهر از دریافت خدمات کنسولی همچون صدور یا تعویض شناسنامه، تعویض کارت ملی و پاسپورت، ثبت ازدواج و طلاق و… محروم بودند و به ناچار برای دریافت این خدمات باید به سفارت ایران در شهر کانبرا سفر می‎کردند.

بنابراین نیاز به تاسیس یک دفتر ارایه خدمات کنسولی برای ایرانیان مقیم ملبورن از سال‎های قبل احساس می‎شد. اما نه با روش و شیوه‎ای که عبدالحسین وهاجی سفیر جمهوری اسلامی ایران برگزید؛ شیوه‎ای که بدون کوچکترین تردیدی پدیدآورنده ظن رانت و وجود ژن خوب است؛ آن هم با اعطای مجوز تاسیس دفتر خدمات کنسولی در شهر ملبورن به پسر ۳۱ ساله‌اش «محمد صادق وهاجی».

سفارتخانه‎ها می‎توانند خدمات کنسولی به شهروندان را به دفاتر بخش خصوصی واگذر کنند و عموما برای این موضوع، فراخوانی صادر می‎شود تا از میان واجدین شرایط یک شرکت انتخاب شود و با کسب مجوز دفتر خدمات کنسولی را در شهری دورتر از محل استقرار سفارت ارایه دهند. اما در مورد شرکت «تابنده» که محمدصادق وهاجی پسر سفیر ایران در استرالیا آن را تاسیس و راه اندازی کرده است نه سفارت ایران در استرالیا فراخوانی را برای واجدین شرایط  راه اندازی «دفتر کارگزاری خدمات کنسولی» در این شهر صادر کرد و نه وزارت امور خارجه ایران.

از سوی دیگر این در حالی است که اساسا راه‎اندازی دفاتر کارگزاری با مدیریت اقوام درجه یک مسئولین بلندپایه دولتی خلاف قانون محسوب می‎شود.

جدا از این رانت آشکار در اعطای مجوز به پسر سفیر موضوع دیگری که باعث انتقاد و اعتراض بسیاری از ایرانیان مقیم در این کشور شده است، بحث تعرفه خدمات است که کارگزاری «تابنده» ارایه می‎کند. دفاتر کارگزاری‎ خدمات کنسولی معمولا  باید بر اساس تعرفه مصوب هیئت دولت که از سوی وزارت خارجه به تمامی سفارت‌خانه‌ها ابلاغ می‎شود به ارایه خدمات بپردازند.

اما گویا چون دفتر کارگزاری خدمات کنسولی «تابنده» خود را برخوردار از ژن خوب بمی دانند از این قواعد و قوانین تبعیت نمی‎کند و تعرفه هایی آنچنان که خودشان صلاح می‎دانند تعیین کرده‎اند به طوری که اکنون این شرکت خدمات کنسولی خود را چند برابر تعرفه‌های تعیین شده ارایه می کند بدون آنکه کوچکترین تگرانی از بابت نظارت سفارت ایران در استرالیا داشته باشد که همین امر باعث اعتراض بسیاری از هموطنانمان در این کشور شده است.

به طور مثال طبق آیین نامه مصوب تعرفه‌ای برای کنسولگری‌ها، برای گرفتن وکالت‌نامه فروش یک ملک، باید مبلغ ۲۲۰ دلار به سفارت‌خانه پرداخت شود تا وکالت‌نامه ارایه شود. اما در شرکت «تابنده» علاوه بر این ۲۲۰ دلار، مبلغی نزدیک به ۳۵۰ دلار بیشتر، از مراجعه کنندگان و به بهانه‌های مختلفی مانند هزینه خدمات، گرفته می‌شود که این مبلغ بسیار بالا و قابل تاملی است. اگر تعداد مراجعه کنندگان در هفته در ملبورن و سیدنی ۴۰ نفر باشند، درآمد هفتگی این مجموعه حدود ۱۴ هزار دلار در هفته خواهد بود. البته قابل ذکر است که مبلغ ۳۵۰ دلار بر روی تمامی خدماتی که ارائه می‌شود، خارج از عرف و قانون از مراجعه کنندگان اخذ می‌شود.

از سوی دیگر، بسیاری از ایرانیان مقیم در شهرهای مختلف استرالیا، طی تماس‌هایی که با   رویداد ۲۴ داشتند، به شدت از این وضعیت ابراز شکایت و ناراحتی کرده و خواستار پیگیری این موضوع شدند.

در همین رابطه بنابر وظیفه خبرنگار رویداد ۲۴ با بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه تماس گرفت. قاسمی با تایید کلیات آنچه در استرالیا اتفاق افتاده است گفت: موضوع تاسیس دفتر خدمات کنسولی در ملبورن و سیدنی و نوع خدماتی که ارایه می‎شود به وزارت خارجه نیز گزارش شده و از طریق بخش‎های مربوطه در وزارتخانه این موضوع در حال بررسی‌ دقیق است.

او همچنین افزود: ماموریت سفیر ایران در استرالیا به اتمام رسیده است و ایشان اکنون به تهران آمده اند و وزارت‎خارجه مسائل مربوط به خدمات کنسولی به ایرانیان در استرالیا را به دقت بررسی خواهد کرد.

قاسمی از ارایه توضیح بیشتر درباره بازگشت عبدالحسین وهاجی به تهران خودداری کرد اما می‎شود فراخواندن سفیر ایران در استرالیا به تهران را در حالی که می‎توانست هنوز تا تعیین سفیر جدید در سفارت بماند را به رانت و فساد شکل گرفته مربوط دانست.چرا که در موضوع مبارزه با رانت و فساد بی تردید وزارت امور خارجه کشورمان به مراتب عملکردی بهتر از سایر وزارت‌خانه‌ها داشته است.

بر همین اساس انتظار می‎رود تا با تعیین سفیر جدید به سرعت درباره سرنوشت شرکت «تابنده» که با برپایه ژن خوب و مناسبات فامیلی و استفاده از رانت شکل گرفته تعیین تکلیف شود تا لکه ننگ رانت و فساد از دامان وزارت خارجه جمهوری اسلامی پاک شود.

اطلاعیه سفارت ایران در استرالیا

در پی انتشار این گزارش روز گذشته سفارت ایران در استرالیا طی بیانیه‌‌ای توضیحاتی را در خصوص فعالیت آزمایشی و موقت دفاتر خدمات کنسولی شهرهای ملبورن و سیدنی ارائه کرد که در ادامه می‌‌خوانیم:

یکی از اهداف اصلی سفارت جمهوری اسلامی ایران در شهر کانبرا ارائه خدمات بهتر و آسان تر کنسولی به هموطنان عزیز ایرانی می باشد که در شهرهای مختلف استرالیا ساکن هستند.

با توجه به اینکه مراجعه حضوری به سفارت در شهر کانبرا برای بسیاری از ایرانیان از جمله سالمندان محترم، به علت بعد مسافت، مشغله کاری و یا هزینه های بالا به راحتی امکان پذیر نیست، سفارت جمهوری اسلامی از سال ۱۳۹۳ برنامه سفرهای ماهانه کنسولی به مراکز ایالات استرالیا را در دستورکار خود قرار داد و تا کنون ۳۳ سفر به ۵ شهر اصلی استرالیا با حضور رئیس نمایندگی صورت گرفته و در هر سفر به تعداد زیادی از متقاضیان،خدمات و مشاوره کنسولی ارائه شده است. بازخوردهای دریافتی نیز نشانگر استقبال و رضایت آنها از انجام این سفرها می باشد.

علیرغم تلاش های سفارت و انجام سفرهای ایالتی، امکانات و ظرفیت های محدود آن، پاسخگوی نیازهای رو به گسترش جامعه بزرگ ایرانی مقیم نیست، لذا به دنبال تقاضاهای مکرر جامعه ایرانی و پیگیری های سفارت، سرانجام مجوز لازم از تهران اخذ و ارائه بخشی از خدمات کنسولی به صورت آزمایشی و موقت برون سپاری گردید . این اقدام خللی در خدمات رسانی سفارت ایجاد نکرد و فعالیت های آن  طبق روال گذشته ادامه دارد.

اما با توجه به حساسیت و اهمیت خدمات کنسولی که با اطلاعات محرمانه و شخصی افراد مرتبط است، تصمیم گرفته شد از شخصیت های حقوقی معتمد استفاده شود که ضمن تامین ملاحظه فوق، در چارچوب مقررات و ضوابط اجرایی کشور متوقف فیه پاسخگو باشند.

در این راستا دو شرکت منتخب در شهرهای سیدنی و ملبورن برای انجام موقت خدمات کنسولی گزینش و قرار شد بعد از ارزیابی اولیه و دریافت نظرات هموطنان عزیز  ایرانی در مورد ساختار، امور اجرایی و مالی و ادامه فعالیت آنها تصمیم گیری لازم اتخاذ شود.

با وجوداستقبال ایرانیان ارجمند از فعالیت های این دفاتر و خدمات دهی آنها به  جمع زیادی از متقاضیان در دوره محدود فعالیت آزمایشی، وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در حال ارزیابی و تدوین آئین نامه و چگونگی ادامه فعالیت این دفاتر می باشد.

لذا از تمام شهروندان عزیز ایرانی درخواست می گردد با ارسال پیشنهادات خود به این سفارت و یا ارسال مستقیم آن به اداره کل ارزیابی و نظارت وزارت امورخارجه از طریق “سامانه ارسال انتقادات و پیشنهادات”  که لینک آن در صفحه اول سایت سفارت درج شده، این سفارت را در ارائه خدمات دهی مناسبت تر کنسولی به شهروندان ایرانی یاری دهند.

توضیح: صدای استرالیا به طور مستقل نمی‌تواند صحت مدارک و ادعاهای گزارش وب‌سایت رویداد ۲۴ را تائید کند.