روندی در بازار خودرو با آثار مخرب ایمنی و زیست محیطی؛ عشق شاسی‌ها به بهشت نمی‌روند

صدای استرالیا– کارشناسان آب و هوا و همچنین متخصصان ایمنی جاده‌ درباره علاقه استرالیایی‌ها به راندن ماشین‌های بزرگ، سنگین و آلاینده هشدار می‌دهند.

تا همین یک دهه پیش، خودروهای سدان و هاچ‌بک، محبوب‌ترین خودروها در استرالیا بودند؛ اما امروزه وسایل نقلیه شاسی بلند و یوت‌های مدل آمریکایی، بازار فروش و تبلیغات خودرو را قبضه کرده‌اند.

این در حالی است که خودروهای SUV مصرف بنزین بالایی دارند که در تضاد با اهداف کاهش آلاینده‌هاست. در واقع شیوع استفاده از این خودروها، دستاوردهای آب و هوایی خودروهای الکتریکی را خنثی می‌کند.

در عین حال فقط کارشناسان آب و هوا نیستند که از این نگران نگرانند. این وسایل نقلیه بزرگ کارشناسان ایمنی جاده را نیز نگران کرده‌اند؛ زیرا این خودروها به دلیل طراحی تهاجمی‌شان، احتمال آسیب رساندن به افراد را در تصادفات بالا می‌‌برند.

تغییر گرایش به خودرو در استرالیا

همین یک دهه پیش، محبوب‌ترین خودرو در استرالیا تویوتا کرولا بود و اکثر پنج خودروی برتر بازار از نظر فروش، همه خودروهای سواری سدان یا هاچ‌بک بودند.

بر اساس داده‌های اتاق فدرال صنایع خودرو استرالیا، سهم خودروهای سواری فروش خودروهای جدید در یک دهه گذشته از ۵۰ به ۱۶ درصد رسیده و اکنون خودروهای شاسی بلند پادشاه جاده‌های استرالیا هستند.

پیتر گریفین، مدیر  این اتاق با بیان اینکهSUV ها ۵۵ درصد از خودروهای فروخته شده در شش ماه اول سال ۲۰۲۳ را تشکیل می‌دهند، گفت: در سال ۲۰۱۳ یوت‌ها و شاسی‌بلندها حدود ۳۶ درصد از بازار فروش خودروهای جدید را در اختیار داشتند؛ اما در سال ۲۰۲۳ سهم آنها به ۷۸ درصد رسیده است.

علاقه رانندگان به خودروهای شاسی‌بلند دلایل متعددی دارد؛ سطح آنها بالاتر است بنابراین پیاده و سوار شدن به آنها راحت‌تر است، می‌توان در انواع جاده‌ها از بزرگراه تا جاده‌های ناهموار روستایی از آنها استفاده کرد و به دلیل داشتن دید بهتر، رانندگان در این خودروها احساس امنیت بیشتری می‌کنند.

تغییر دیگری که اتفاق افتاده، افزایش علاقه به یوت یا همان پیکاپ‌های سبک آمریکایی است که به آنها خودروهای تجاری سبک گفته می‌شود. تویوتا هایلوکس، فورد رنجر و دوج رام از جمله خودروهای محبوب این دسته هستند. 

اما اینکه استرالیایی‌ها در یک دهه اخیر به این خودروها علاقه‌مند شده‌اند، تصادفی نیست.

گزارش گروه Comms Declare نشان می‌دهد که تبلیغات شاسی بلندها و خودروهای تجاری سبک در دهه گذشته ۲۰۰ درصد افزایش یافته است.

گروهComms Declare  از ممنوعیت تبلیغات محصولات سوخت فسیلی، از جمله خودروهای بنزینی و دیزلی، مشابه آنچه در فرانسه در سال ۲۰۲۲ اتفاق افتاد، حمایت می‌کند.

دلیل زیان‌بار بودن این خودروها برای محیط زیست

علاقه مردم استرالیا به خودروهای بزرگ و سنگین، کارشناسانی مانند جنیفر راینر را نگران کرده است.

وی که رییس شورای آب و هواست، می‌گوید: ماشین‌های سنگین‌ معمولاً بنزین بیشتری مصرف می‌کنند که عامل مهمی در انتشار آلاینده‌ها است. بنابراین تغییر خودرو از سدان کوچک‌ به SUV نه تنها به معنای افزایش چشمگیر صورت‌حساب‌های سوخت شماست، بلکه عامل افزایش چشمگیر میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای است.

برآوردها حاکی است که با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از بخش انرژی استرالیا به دلیل استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، بخش حمل و نقل تا سال ۲۰۳۰ به بزرگترین منبع انتشار  این آلاینده‌ها تبدیل خواهد شد.

آنچه در سال‌های اخیر دیده‌ایم این است که با وجود اینکه خودروها کمی کارآمدتر و آلاینده‌تر می‌شوند، در واقع شاهد تغییر به سمت خرید خودروهای بزرگ‌تر و سنگین‌تر هستیم، به این معنی که شاهد کاهش کلی نیستیم. جنیفر به Hack گفت: در انتشار واقعی ناوگان ما.

اما عشق به خودروهای شاسی بلند روندی بین‌‌المللی است.

آمارها نشان می‌دهد که اگر خودروهای شاسی بلند را یک کشور در نظر بگیریم، این کشور ششمین تولیدکننده گاز CO2 در جهان خواهد بود.

سال گذشته، آژانس بین‌المللی انرژی هشدار داد که استفاده از خودروهای شاسی‌بلند، دستاوردهای آب و هوایی ناشی از خودروهای الکتریکی را از بین می‌برد.

گزارش این آژانس بیان می‌دارد که رشد چشمگیر فروش مدل‌های الکتریکی برای جلوگیری از انتشار گاز دی‌اکسید کربن (CO2) از شاسی‌بلندها در سراسر جهان که در سال ۲۰۲۲ به حدود یک میلیارد تن می‌رسد، کافی نبوده است.

این گزارش می‌افزاید: مصرف سوخت خودروهای شاسی بلند در سطح جهان ۵۰۰ هزار  بشکه در روز افزایش یافته است. به طور متوسط مصرف هر خودرو شاسی بلند، ۲۰ درصد بیشتر از خودروهای سایز متوسط غیر شاسی بلند است.

استانداردهای انتشار آلاینده‌ها

استرالیا به عنوان انبار خودروهای آلاینده شناخته می‌شود؛ خودروهایی که به دلیل انتشار گازهای گلخانه‌ای امکان فروش در سطح بین‌المللی را ندارند.

بر اساس گزارش کمیسیون حمل و نقل ملی، بیش از نیمی (۵۵ درصد) از تمام وسایل نقلیه شخصی جدید فروخته شده در استرالیا در سال ۲۰۲۱ دارای شدت انتشار بیش از ۱۶۰ گرم در کیلومتر بودند، در حالی که این میزان در اروپا تنها ۱۰ درصد است.

البته قرار است دولت فدرال سیاست استانداردهای بهره‌وری سوخت را به زودی اعلام کند و انتظار می‌رود که این وضعیت تغییر کند.

جنیفر راینر از شورای آب و هوا می‌گوید : بخشی از وضعیت کنونی استرالیا در زمینه انتشار گازهای گلخانه‌ای به دلیل نداشتن این استانداردها بر خلاف ۸۰ درصد کشورهای جهان است.

پارادوکس ایمنی

دلیل دیگری نیز وجود دارد که کارشناسان در مورد رواج خودروهای بزرگ در استرالیا نگران هستند و آن خطری است که این خودروها برای سایر کاربران جاده ایجاد می‌کنند.

دیوید لوگان، دانشیار دانشگاه موناش که در زمینه  ایمنی جاده‌ها مطالعه می‌کند، می‌گوید: وزن و طراحی خودروهای بزرگ موجب افزایش آسیب و تلفات در تصادفات این خودروها می‌شود.

وی توضیح می‌دهد: بخش جلو این خودروها بزرگ‌تر و بلندتر و معمولا کاملا تخت است و وقتی با خودرو دیگری تصادف کنند، احتمال برخورد سر راننده خودرو کوچک‌تر با کاپوت یا بخش جلویی این خودروها بیشتر است.

در مورد تصادف با دوچرخه یا موتورسواران اوضاع خطرناک‌تر می‌شود و احتمال برخورد سر با جلو ماشین شاسی‌بلند بسیار بیشتر از برخورد به کاپوت است.

راهکارها

در حالی که خودروهای برقی مشکل آلاینده‌های ناشی از خودروهای بزرگ‌تر را جبران می‌کنند؛ گزینه‌های دیگری نیز برای کاهش استفاده از خودروهای بزرگ در استرالیا پیشنهاد شده است؛ مانند اختصاص پارکینگ‌های عمومی بیشتر به خودروهای کوچک، طراحی جاده‌های شهری برای خودروهای کوچک‌تر و بازنگری در تخفیف مالیاتی کسب‌وکارها برای خرید خودرو.

شهر پاریس به تازگی اعلام کرده است که هزینه بیشتری را از رانندگان SUV برای پارک خودرو دریافت خواهد کرد.

اما جنیفر راینر می‌گوید: استرالیا باید در گزینه‌های حمل و نقل دیگری سرمایه گذاری کند تا وابستگی مردم به خودرو کاهش یابد.

وی می‌افزاید: هم اکنون یک خانواده متوسط استرالیایی دو خودروی بنزینی دارند و در سیستم حمل و نقل آینده، نیاز داریم که یکی از این خودروها با خودروی الکتریکی جایگزین شود.

راینر ادامه می‌دهد: خودروی دیگر نیز باید با ترکیبی از حمل و نقل فعال و عمومی جایگزین شود. زیرا این تنها راه برای کاهش مناسب انتشار گازهای گلخانه‌ای است.

اما پیتر گریفین از اتاق فدرال صنایع خودرو می‌گوید که بازار در حال حاضر با گذار به خودروهای الکتریکی در حال تغییر شکل است.

بر اساس آمار، خودروهای الکتریکی اکنون ۷٫۵ درصد از خودروهای جدید فروخته شده در شش ماهه اول سال ۲۰۲۳ را تشکیل می‌دهند. به گفته گریفین، این میزان در سال گذشته ۲ درصد بوده است.

منبع: ای بی سی