ابداع دانشجوی ایرانی دانشگاه مک‌کواری که میزان تشعشع نور خورشید را هشدار می‌دهد

صدای استرالیا- با وجود دهه‌ها تبلیغ شعار «slip, slop, slap» استرالیا همچنان بالاترین نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان پوست را در جهان دارد که نتیجه قرار گرفتن در معرض آفتاب خورشید در تابستان‌های داغ است.

این مساله‌ای است که نوشین نصیری، مهندس مواد را به فکر واداشت.

نصیری که ۱۱ سال قبل با حمایت دولت استرالیا با بورسیه تحصیلی از ایران به استرالیا آمد، ابتدا قصد داشت آلیاژی سبک‌وزن برای ساخت خودرو ابداع کند.

وی در پرواز طولانی مدت دوبی به سیدنی، کنار فردی استرالیایی نشسته بود که یا چرت می‌زد یا فیلم تماشا می‌کرد. این فرد درست قبل از فرود هواپیما از خواب بیدار شد و از نصیری درمورد برنامه‌هایش پرسید و پس از آگاهی از برنامه او، ایده آلیاژ را نامناسب دانست و گفت از آنجا که مالیات دهندگان استرالیایی کمک هزینه تحصیلی او را تامین می‌کنند، تحقیقات او هم باید در جهت منافع استرالیایی‌ها باشد.

نصیری که از این نظر «کمی خشن، اما درخشان» شگفت‌زده شده بود، ایده آلیاژ را رها کرد و به جست‌وجو برای موضوع تحقیقاتی متفاوتی برای دکترا پرداخت و پس از مدت زمان کوتاهی با موضوع خطر اشعه فرابنفش آشنا شد که سالانه جان بیش از دو هزار استرالیایی را به دلیل ابتلا به سرطان پوست می‌گیرد.

نوشین نصیری می‌گوید: استرالیا کشور زیبایی است و مردم عاشق وقت‌گذراندن در فضای باز هستند. آنها مدام در معرض اشعه فرابنفش هستند و راهی هم وجود ندارد که بتوانید میزان اشعه جذب شده توسط پوست خود را اندازه‌گیری کنید.

این مهندس مواد به این نتیجه رسیده که حسگر کوچکی برای اندازه‌گیری میزان جذب اشعه فرابنفش در یک دوره معین بسازد تا زمانی که میزان اشعه به سطح خاصی رسید، هشدار بدهد. معمولا حدود ۸۰ درصد از حدمجاز قرار گرفتن در معرض اشعه، زمان خوبی است که فرد با دریافت هشدار، وقت داشته باشد تا خود را از نور خورشید محافظت کند.

چنین حسگری باید بسیار حساس، قابل اطمینان و سریع باشد. اما ساخت چنین حسگری کار ساده‌ای نبود؛ زیرا نصیری متوجه شد که هرچه نمونه اولیه این حسگر کوچک‌تر باشد، حساسیت کمتری به نور خورشید خواهد داشت.

اما پشتکار او مثال‌زدنی بود و پس از سال‌ها کار و با کمک متخصصان الکترونیک در دانشگاه مک‌کواری، توانست نمونه اولیه این حسگر را با ابعادی کوچک‌تر از ناخن انگشت بسازد.

نصیری می‌گوید که می‌توان این حسگر را در دستگاه‌های پوشیدنی یا وسایلی که به مچ دست بسته می‌شود، به کار برد.

شرکت‌های تولید‌کننده ساعت هوشمند یا دستگاه‌های الکترونیکی تناسب اندام می‌توانند فناوری حسگر را برای استفاده در محصولات خود خریداری کنند.

نصیری که اکنون با بودجه‌ای سه ساله در موسسه سرطان نیوساوت‌ولز مشغول به تحقیقات است، در حال ساخت نسخه‌های متفاوتی از نمونه اولیه حسگر مورد نظر است.

یکی از این نسخه‌ها دارای صفحه نامیش است و می‌تواند شاخص اشعه فرابنفش را نمایش داده و میزان جذب را به فرد هشدار دهد. نسخه دیگر، می‌تواند با یک اپلیکیشن مورد استفاده قرار بگیرد و دارای ظرفیت ذخیره‌سازی است که تاریخچه قرار گرفتن در معرض اشعه را ذخیره می‌کند.

نسخه دیگری از این حسگر هم دارای چراغ‌های LED متصب به دستگاه است که بر اساس میزان اشعه تغییر رنگ می‌دهد و هر سه ثانیه اندازه‌گیری انجام می‌دهد.

به گفته نصیری، دستگاه حسگر می‌تواند یک پیام متنی به تلفن همراه ارسال کند. این قابلیت برای موبایل‌های اندروییدی راه‌اندازی شده است.

او و همکارانش هم اکنون در حال کار بر روی یک مچ‌بند با نام Nano SunWatch هستند که می‌‌تواند با توجه به داده‌های ارایه شده توسط کاربر در مورد نوع پوستش، هشدارهای متناسب را برای او نمایش دهد.

نصیری می‌افزاید: نسخه‌های اولیه متنوعی می‌توان ساخت. ما هم اکنون روی نسخه‌ای کار می‌کنیم که به جای چشمک زدن، می‌لرزد و شدت ویبره آن سطوح مختلف تشعشع را نشان می‌دهد.

منبع: روزنامه آسترلین